Kiên Giang: Lại Sơn – viên ngọc của biển

Đảo Lại Sơn. Ảnh: Thanh Đoàn

“Maldives của Việt Nam”

Đảo Lại Sơn còn tồn tại tên là Hòn Sơn Rái hay Hòn Sơn. Người dân ở đây lý giải tên gọi này theo nhiều cách thức không giống nhau. Người thì nhận định rằng, trước đó, trên đảo mọc thật nhiều cây dầu rái – loài cây cho nhựa có độ kết dính cao, chuyên dùng quét vỏ thuyền để chống nước. Lại có người kể rằng, nơi này từng là lãnh địa của loài rái cá, và khi nhìn từ trên cao xuống, hòn đảo có hình dáng như một con rái cá lội trên mặt biển, đầu thiên về phía đất liền.

Trải dài trên diện tích quy hoạnh 11,5km2, Lại Sơn sở hữu nhiều điểm tham quan thú vị như mũi Đá Bàn, giếng Ngự, sân Tiên, đỉnh Ma Thiên Lãnh cùng mạng lưới hệ thống rừng nguyên sinh đa dạng mẫu mã. Ngoài ra, ở đây còn tồn tại nhiều bãi tắm biển đẹp như bãi Xếp, bãi Nhà, bãi Bàng, bãi Thiên Tuế… Điểm lưu ý vượt bậc của rất nhiều bãi tắm biển này là thật sạch sẽ, hoang sơ, nước xanh như ngọc và trong vắt, rất có thể đơn giản dễ dàng thấy đáy. Vì vậy, nhiều người ví Lại Sơn là “Maldives của Việt Nam”. Chỉ khác ở trong phần, ở đây chưa xuất hiện hạ tầng du ngoạn tiến bộ với phục vụ, tiện nghi chất lượng cao. Toàn đảo hiện có tầm khoảng 350 hạ tầng lưu trú, phần nhiều là các homestay của người dân cùng vài khách hàng sạn, khu nghỉ ngơi nhỏ nhưng bù lại, khác nước ngoài rất có thể thả mình vào khu vực tự nhiên nguyên sơ, trong lành.

Một ngày của khác nước ngoài sẽ mở đầu với nhiều hoạt động và sinh hoạt thú vị như dậy sớm ngắm bình minh, trekking đoạt được đỉnh Ma Thiên Lãnh cao 450m so với mực nước biển, tìm hiểu thác nước không tên hay sưu tập những tấm ảnh cực “chất” bên cây dừa nằm có hình dáng kỳ lạ. Buổi chiều, khác nước ngoài rất có thể tản bộ hoặc thuê xe máy dạo xung quanh đảo, tìm hiểu cuộc sống đời thường bình dị trên đảo hay phải đi lặn biển, ngắm san hô. Tối đến, khác nước ngoài theo người dân đi câu mực đêm, tham quan chợ tối Hòn Sơn và thưởng thức nhiều chủng loại thủy sản tươi ngon… Chị Hoàng Bảo Ngọc, khác nước ngoài tới từ TP. hà Nội nói rằng: “Lại Sơn là một hòn đảo đẹp, môi trường trong lành, khí hậu lý tưởng. Khung cảnh thiên nhiên và biển nơi đây đẹp không kém Maldives. Nếu được khai thác tốt, đây sẽ là hòn đảo mang thương hiệu du lịch Việt Nam”.

Lung linh những sắc màu văn hóa truyền thống

hông chỉ mất ưu thế về biển, Lại Sơn còn lưu giữ “kho tàng” văn hóa truyền thống rực rỡ. Người dân trên đảo là những người dân ở đất liền di cư đến hòn đảo này từ nhiều thế kỷ trước. Họ mang theo cả tín ngưỡng tôn giáo, phong tục tập quán và bản sắc văn hóa truyền thống ở những vùng miền tới đây, tạo ra nét văn hóa truyền thống đặc trưng, đa dạng mẫu mã nhưng vô cùng hòa hợp.

Đến với Lại Sơn, khác nước ngoài rất có thể thăm viếng các di tích, hạ tầng tín ngưỡng tôn giáo mang đậm nét văn hóa truyền thống biển đảo như miếu Bà Cố Chủ, chùa Hải Sơn, lăng Ông Nam Hải, đình thần Lại Sơn, Thánh thất Cao Đài… Những hình thái thờ tự này đã cho chúng ta biết sự đa dạng mẫu mã, phong phú trong đời sống văn hóa truyền thống, tinh thần của người dân đảo và sự giao thoa của rất nhiều nền văn hóa truyền thống Việt, Hoa, Chăm Pa và các tín ngưỡng: Tín ngưỡng thờ thần bảo lãnh (Thành hoàng Bổn Cảnh, hero dân tộc Nguyễn Trung Trực), tín ngưỡng thờ thần nghề nghiệp (thần cá Ông, thần Hà Bá) hay tín ngưỡng thờ nữ thần (Bà Cố Chủ, bà Chúa Xứ Mã Châu)… Nếu như đúng dịp, khác nước ngoài còn được thả mình vào các tiệc tùng, lễ hội dân gian địa phương rộn ràng, đầy sắc tố như Liên hoan tiệc tùng Nghinh Ông vào trong ngày 15 tháng Mười (âm lịch) và 19 – 20 tháng Giêng, Lễ vía Bà Cố Chủ vào mùng 9 tháng Chín (âm lịch)…

Cho tới nay, người dân Lại Sơn vẫn giữ gìn phong tục, tập quán truyền thống cuội nguồn của tôi cạnh bên các tiệc tùng, lễ hội. Đó thỉnh thoảng chỉ là những nếp sinh hoạt hằng ngày hay những nghề truyền thống cuội nguồn như đóng tàu; khai thác, chế biến thủy sản; sản xuất nước mắm hay nấu rượu hoa quả… Nghề truyền thống cuội nguồn không chỉ có giúp người dân có thu nhập ổn định, mà còn phải góp thêm phần tăng thêm trải nghiệm, giúp khác nước ngoài hiểu hơn về cuộc sống đời thường của người dân trên đảo.

Để Lại Sơn trở thành một trong những điểm du ngoạn trọng điểm, huyện Kiên Hải đang góp vốn đầu tư, xây dựng mạng lưới hệ thống hạ tầng phục vụ du ngoạn như cầu tàu, đường giao thông vận tải, mạng lưới hệ thống điện lưới, hồ nước ngọt… Đồng thời đó, huyện cũng tăng cường công tác huấn luyện, tu dưỡng kỹ năng đón tiếp, phục vụ khách hàng nhằm tăng trưởng nguyên mẫu du ngoạn quần chúng, mang lại nguồn sinh kế vững chắc và kiên cố cho những người dân, đồng thời góp thêm phần bảo tồn và phát huy lợi ích văn hóa truyền thống địa phương trên đảo Lại Sơn./.

Phương Minh