Trong thời điểm qua, tỉnh Bình Định tâm điểm trùng tu, tôn tạo, chống xuống cấp trầm trọng các di tích tháp Champa, thêm phần gìn giữ một mô hình di tích độc đáo và khác biệt của quả đât, từng bước phát huy hiệu suất cao trong tăng trưởng du ngoạn của tỉnh.
Bình Định có 8 cụm tháp Champa với 14 tháp, gồm: Bình Lâm, Bánh Ít (huyện Tuy Phước); Cánh Tiên, Phú Lốc (TX An Nhơn); Thủ Thiện, Dương Lengthy (huyện Tây Sơn); tháp Đôi (TP Quy Nhơn) và Hòn Chuông (huyện Phù Cát). Trong số đó, 7/8 cụm tháp Champa ở Bình Định (trừ tháp Hòn Chuông) đã được công nhận di tích cấp vương quốc; riêng tháp Dương Lengthy được công nhận di tích cấp vương quốc quan trọng đặc biệt năm 2015.
Được mạng lưới hệ thống chiếu sáng mỹ thuật tôn vinh vẻ đẹp, di tích tháp Bánh Ít thêm thu hút mới với khác nước ngoài. Ảnh: Khổng Xuân Hiền
Tháp Bình Lâm ở xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước được xếp hạng di tích cấp vương quốc vào ở thời điểm cuối năm 1993, là dự án công trình kiến trúc thẩm mỹ và nghệ thuật ở trong quần thể thành Thị Nại xưa, thuộc nhóm tháp cổ Champa có niên đại sớm nhất ở Bình Định được xây dựng vào vào cuối thế kỷ X – thời điểm đầu thế kỷ XI.
Cuối thời gian tháng 9/2021, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh đã phê duyệt chủ trương góp vốn đầu tư Dự Án BĐS đường giao thông vận tải từ tỉnh lộ 640 đem vào tháp Bình Lâm. Ông Nguyễn Ngọc Xuân, Phó Quản trị Ủy Ban Nhân Dân huyện Tuy Phước, cho thấy: “Đường dẫn vào tháp Bình Lâm dài hơn 1,4 km, tổng mức đầu tư khoảng 36 tỷ đồng, do UBND huyện Tuy Phước làm chủ đầu tư, thực hiện từ năm 2021 – 2022. Huyện đang triển khai các bước rà soát để đền bù, giải phóng mặt bằng và thực hiện dự án theo phê duyệt. Tuyến đường này sau khi hoàn thành sẽ thúc đẩy phát triển du lịch tại di tích tháp Bình Lâm và làng nghề trồng hoa Bình Lâm, góp phần phát triển KT-XH, tạo thu nhập cho người dân địa phương”.
Tháp Đôi là điểm đến lựa chọn thu hút nhiều khách tham quan (ảnh chụp trước thời gian ngày 27/4/2021). Ảnh: Ngọc Nhuận
Để tiếp tục phát huy lợi ích các tháp Champa gắn với tăng trưởng du ngoạn, năm 2020, tỉnh đã lắp ráp và ứng dụng sử dụng mạng lưới hệ thống chiếu sáng mỹ thuật tại di tích tháp Bánh Ít nhằm tôn vinh vẻ đẹp của tháp về đêm, tạo thu hút khác nước ngoài đến tham quan. Giám đốc Sở VHTT Tạ Xuân Chánh vấn đề: Ủy Ban Nhân Dân tỉnh cũng vừa phê duyệt chủ trương góp vốn đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo và phát huy lợi ích di tích tháp Bánh Ít, đồng thời trình Bộ VHTTDL thẩm định để triển khai triển khai. Dự kiến tổng mức góp vốn đầu tư Dự Án BĐS hơn 25,6 tỷ VNĐ, triển khai từ thời điểm năm 2021 – 2022 với những hạng mục: Hoàn thiện đường nội bộ phía Tây Nam bằng bê tông, lát đá sa thạch qua đoạn cổng chính của tháp; xây dựng khối nhà phục vụ, đón tiếp, trưng bày, thường trực, bảo vệ, vệ sinh; xây dựng hạ tầng phong cảnh, sân vườn, bãi đậu xe; lắp ráp mạng lưới hệ thống chiếu sáng xung vòng quanh Khu di tích lịch sử…
Ngoài ra, Sở VHTT đã và đang tham mưu Ủy Ban Nhân Dân tỉnh kiến nghị Bộ VHTTDL tương hỗ kinh phí đầu tư góp vốn đầu tư trùng tu, tôn tạo, xây dựng hạ tầng tại di tích tháp Dương Lengthy, tháp Phú Lốc; chống xuống cấp trầm trọng tháp Thủ Thiện (quy trình 2). Ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng tỉnh, cho thấy: Sau khoản thời gian triển khai chống xuống cấp trầm trọng tháp Thủ Thiện (quy trình 1) năm 2019, trong năm này quy trình 2 chống xuống cấp trầm trọng tháp Thủ Thiện đang làm dang dở thì bị ảnh hưởng tác động dịch Covid-19 nên không thể hoàn thành xong theo kế hoạch, đành chờ đến khi dịch bệnh được trấn áp tốt hơn. Không chỉ có thế, Bảo tàng tỉnh đã và đang mời đơn vị chức năng tư vấn thiết lập của Cục Di tích (Bộ VHTTDL) vào khảo sát để đề xuất kiến nghị việc trùng tu tháp Dương Lengthy đoạn từ chân tháp đến 12 m trên thân tháp…
Trong số 7/8 cụm tháp Champa của tỉnh, có 4 cụm tháp, gồm: Tháp Đôi, Bánh Ít, Dương Lengthy, Cánh Tiên sau khoản thời gian chống xuống cấp trầm trọng, trùng tu, tôn tạo đã phát huy hiệu suất cao trong việc phục vụ du ngoạn. Trung bình mỗi năm, 4 cụm tháp này đón hơn 100 nghìn lượt khách hàng tham quan, trong đó có hơn 1.000 lượt khác nước ngoài quốc tế. |
Đoàn Ngọc Nhuận