Những địa danh lịch sử vẻ vang của thủ đô gắn với Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9

Quảng trường Nhà hát Lớn

Trước Nhà hát Lớn là Quảng trường 19/8, khu vực trọng điểm trong diễn biến của Cách mạng tháng 8. Hàng trăm vạn người đã tập trung chuyên sâu trước Nhà hát Lớn từ sáng sớm 19/8 để tham gia mít tinh biểu tình lật đổ chính quyền trực thuộc từ tay phát xít Nhật và bù nhìn tay sai.

Thời buổi này, Quảng trường là vấn đề thu hút khách hàng phượt trong và ngoài nước. Nhiều sự kiện lớn chọn đấy là một trong những điểm tổ chức triển khai tươi đẹp.

Cuộc mít-tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền trực thuộc do mặt trận Việt Minh tổ chức triển khai tại Nhà hát Lớn thủ đô ngày 19/8/1945 (Ảnh: nhandan.com.vn).

Quảng trường Nhà hát Lớn lúc này. Ảnh: Nam Nguyễn

Bắc Bộ Phủ

Thời thuộc Pháp, tòa nhà này là Dinh Thống sứ Bắc Kỳ. Sau thời điểm Nhật thay máu chính quyền Pháp (9/3/ 1945), tòa nhà được đổi thành Phủ Khâm sai Bắc Kỳ.

Trong Cách mạng tháng Tám, ngày tổng khởi nghĩa ở thủ đô (19/8/1945), lực lượng Việt Minh cùng nhân dân thủ đô đã tiến công và chiếm giữ tòa nhà này. Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Quản trị Sài Gòn và Cơ quan chỉ đạo của chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về thao tác làm việc tại đây cho tới ngày Toàn quốc Kháng chiến.

Bắc Bộ phủ được tu sửa lại và trở thành Nhà khách hàng Cơ quan chỉ đạo của chính phủ. Ảnh: Nam Nguyễn

Trong thời hạn này, tòa nhà được thay tên thành Bắc Bộ Phủ. Mở đầu Toàn quốc Kháng chiến, ngày 20/12/1946 tại đây đã nổ ra một trận đánh giữa một đại đội Vệ quốc đoàn bảo vệ Bắc Bộ phủ và quân Pháp có xe tăng tương hỗ. Đó là trận đánh ác liệt nhất và trải dọc qua nhất trong những ngày đầu của Chiến tranh Đông Dương.

Bắc Bộ phủ được tu sửa lại và trở thành Nhà khách hàng Cơ quan chỉ đạo của chính phủ. Năm 2005, Bắc Bộ phủ được gắn biển Di tích Lịch sử dân tộc Cách mạng.

Ngôi nhà số 48 Hàng Ngang: Nơi Quản trị Sài Gòn viết bản Tuyên ngôn song lập

Ngôi nhà số 48 phố Hàng Ngang trực thuộc khu phố cổ của Thủ đô thủ đô. Ở đây, năm 1945, Quản trị Sài Gòn đã viết bản Tuyên ngôn song lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Năm tháng trôi qua, ngôi nhà 48 Hàng Ngang nay được Open cho khách hàng đến tham quan, tìm hiểu. Ngôi nhà mãi đi vào dòng xoáy chảy lịch sử vẻ vang của dân tộc, trở thành một di tích lịch sử vẻ vang thiêng liêng.

Ngôi nhà số 48 Hàng Ngang, thủ đô. Ảnh: Nam Nguyễn

Ngôi nhà 48 Hàng Ngang vốn thuộc về của ông Trịnh Văn Bô và bà Hoàng Thị Minh Hồ, một người kinh doanh buôn tơ lụa nổi tiếng phú quý. Ngôi nhà có hình ống, nằm gần cuối phố Hàng Ngang, nơi kinh doanh sầm uất của phòng phố cổ. Nhà hai mặt phố, gắn số 48 là trước mặt phố Hàng Ngang, gắn số 35 là trước mặt phố Hàng Cân.

Trong những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám 1945, ngôi nhà là nơi thao tác làm việc của Thường vụ Trung ương Đảng và Quản trị Sài Gòn. Tại đây, Quản trị Sài Gòn đã viết bản Tuyên ngôn Song lập, đọc tại Quảng trường Ba Đình, thủ đô, ngày 2/9/1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đó cũng là nơi thứ nhất Quản trị Sài Gòn đã ở trong những ngày đầu trở về thủ đô và ra những quyết định hành động có ý nghĩa lịch sử vẻ vang trọng điểm khái niệm dân tộc Việt Nam.

Quảng trường Ba Đình

Sau 14 ngày tổng khởi nghĩa, 2/9/1945 Quản trị Sài Gòn đọc bản Tuyên ngôn song lập tại Quảng trường Ba Đình.

Quảng trường Ba Đình là quảng trường lớn số 1 Việt Nam, nằm trên đường Hùng Vương và trước Lăng Quản trị Sài Gòn. Ở đây đã lưu giữ dấu ấn nhiều sự kiện trọng đại của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt quan trọng, vào trong ngày 2/9/1945, tại Quảng trường này, Quản trị Sài Gòn đã đọc bản Tuyên ngôn Song lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Quảng trường Ba Đình lúc này. Ảnh: Nam Nguyễn

Ngày 2/9/1945, khắp mọi nẻo đường, con phố trên Thủ đô thủ đô đều tung bay cờ, hoa và khẩu hiệu mừng đón sự kiện trọng đại có một không hai của dân tộc. Một biển người đứng chật Quảng trường rạng rỡ, hân hoan, náo nức, hồi hộp mong chờ tích tắc vị lãnh tụ đọc bản Tuyên ngôn Song lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

Đúng 2 giờ chiều, Quản trị Sài Gòn bước lên lễ đài với tư cách là Quản trị Cơ quan chỉ đạo của chính phủ Lâm thời. Trước toàn thể quốc dân đồng bào và nhân dân trái đất, Quản trị Sài Gòn đã trịnh trọng tuyên bố: “Nước Việt Nam có quyền được hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”.

Đã 76 năm trôi qua Tính từ lúc lễ Song lập 2/9/1945, Quảng trường Ba Đình vẫn còn đấy không thay đổi lợi ích lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống. Quảng trường Ba Đình vẫn là trung tâm chính trị – văn hóa truyền thống, là nơi ra mắt những sự kiện trọng đại của giang sơn. Và đó cũng là nơi có xây dựng, phong cảnh và quần thể kiến trúc đẹp tuyệt vời nhất ở thủ đô.

Thái Linh