Sáng 18/8, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Giang, Sở Văn hóa truyền thống, Thể thao và Phượt (VHTTDL) phối phù hợp với Bảo tàng Lịch sử vẻ vang Vương quốc tổ chức triển khai hội nghị giải trình sơ bộ kết quả khai thác khảo cổ khu vực chùa Bình Lengthy (còn gọi chùa Bát Nhã), xã Huyền Sơn, huyện Lục Nam (Bắc Giang).
Dự hội nghị có lãnh đạo Sở VHTTDL, thay mặt đại diện Bảo tàng Lịch sử vẻ vang Vương quốc, Ủy Ban Nhân Dân huyện Lục Nam, xã Huyền Sơn, một trong những Chuyên Viên…
Thực thi chủ trương của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh về triển khai dự án “Đầu tư phục dựng các di tích theo con đường hoằng dương Phật pháp của Phật hoàng Trần Nhân Tông”, chùa Bình Lengthy là một trong 10 điểm chùa bên sườn Tây Yên Tử rất cần được nghiên cứu và phân tích, phục hồi, tôn tạo.
Đồng chí Trần Minh Hà, Giám đốc Sở VHTTDL Bắc Giang tuyên bố tại hội nghị.
Từ thời điểm ngày 10/7 đến 5/8/2021, Sở VHTTDL phối hợp Bảo tàng Lịch sử vẻ vang Vương quốc khai thác khảo cổ khu vực chùa Bình Lengthy, thuộc thôn Chùa, xã Huyền Sơn.
Chùa Bình Lengthy được dân gian truyền tụng là trung tâm Phật giáo, danh lam cổ tự lớn dưới thời Lý – Trần, có quan hệ mật thiết với chùa Vĩnh Nghiêm (Yên Dũng) và Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Thời Trần, khuôn viên chùa Bình Lengthy có quy mô to lớn, rộng rãi cả sườn núi Bát Nhã. Thời Lê – Mạc, chùa được dịch chuyển xuống chân núi Gốm. Tuy vậy, do thời hạn và chiến tranh tàn phá, ngôi chùa trở thành phế tích, chỉ sót lại dấu tích tường bao được xây dựng bằng kỹ thuật trình.
Quang cảnh hội nghị.
Trong gần một tháng, các nhà nghiên cứu và phân tích đã tổ chức thám sát, khai thác với diện tích quy hoạnh hơn 200m2, tập trung chuyên sâu hầu hết ở nơi trung tâm nền chùa. Kết quả đã tìm thấy dấu tích và mặt phẳng kiến trúc chùa Bình Lengthy qua các quy trình tiến độ xây dựng và thay đổi, trải dọc qua từ thế kỷ XIII – XIV (thời Trần) đến vào đầu thế kỷ XX (thời Nguyễn). Trong số đó, đã phát hiện thấy các dấu tích, di vật như: Các đoạn móng, bậc lên xuống, chân tảng cột, đá lấy lửa, nồi đất, bình, lu sành, mảnh bát, đĩa gốm males, lư hương… cùng rất nhiều mảnh di vật khác.
Các đại biểu thăm gian trưng bày hiện vật được khai thác.
Tại hội nghị, các ý kiến nhận định và đánh giá cao tinh thần thao tác trách nhiệm, sự phối hợp nghiêm ngặt giữa Bảo tàng Lịch sử vẻ vang Vương quốc và Sở VHTTDL trong tiến trình khai thác với những phát hiện thấy mới về kiến trúc, di vật có mức giá trị của chùa Bình Lengthy qua các thời kỳ, đặc trưng là dấu tích thời Trần. Kết quả nghiên cứu và phân tích, khai thác đã làm rõ, bổ sung cập nhật nhận thức về lịch sử dân tộc, quy mô, kết cấu của kiến trúc chùa Bình Lengthy, làm hạ tầng xếp hạng di tích để sớm có phương án bảo tồn, tôn tạo.
Các ý kiến đề xuất kiến nghị chính quyền trực thuộc, ngành tính năng, đơn vị chức năng tương quan xem xét, sớm có thiết kế tổng thể chùa Bình Lengthy, các nơi xung vòng quanh và mở rộng khu vực; có phương án bảo vệ mặt phẳng khai thác khảo cổ nhằm ngăn ngừa kịp thời thời kỳ xây dựng, đào phá, tôn tạo đất trồng trọt, làm biến dạng phong cảnh, khu vực di tích.
Lư hương được khai thác tại chùa Bình Lengthy.
Tiếp tục nghiên cứu và phân tích khảo sát, khai thác khảo cổ xung vòng quanh di tích track phải nhờ trên điều kiện kèm theo, hạ tầng khoa học thực tiễn nhằm xác lập rõ mặt phẳng, quy mô, kết cấu những dự án công trình kiến trúc qua các quy trình tiến độ.
Đây sẽ là những chứng cứ vật chất trọng điểm, được cung cấp cứ liệu khoa học, đảm bảo tính đúng mực, chân thực, toàn vẹn, cấp bách phục vụ cho việc xây dựng hồ sơ đệ trình UNESCO công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử tại 3 tỉnh: Quảng Ninh, Hải Dương và Bắc Giang là Di tích Văn hóa truyền thống trái đất, tạo điểm nổi bật du ngoạn tâm linh của tỉnh Bắc Giang.
Tin, ảnh: Công Doanh