Trong chuyến điền dã vừa mới qua, công ty chúng tôi vô tình được biết tại làng Thung (xã Ia Kly, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai) có đến 2 thác nước tuyệt đẹp là Jrai Glong (thác Cao) và Jrai Bui (thác Heo). Sở dĩ dân làng gọi như vậy là vì, ngày trước, khi núi rừng còn rậm rạp, một con heo rừng đã chọn chỗ này làm nơi ở. Cũng luôn có người kể, thời xa xưa, đây từng là nơi loài động vật hoang dã ấy thường ghé lại tắm táp.
Cả Jrai Glong và Jrai Bui đều ẩn mình trong số những rẫy coffe xanh ngát. Để tới được những dòng thác, khác nước ngoài phải vượt qua một phần đường đất đỏ hơi dốc. Bù lại, người tham quan hoàn toàn có thể thăm thú khu nhà mồ và bến nước khá đẹp của làng cạnh lối đi. Tiếp sau đó, khác nước ngoài males theo lối mòn trên bờ ruộng, xuyên qua rẫy coffe và một cây cầu khỉ nhỏ xinh, trước lúc vạch những khóm dã quỳ ra để chui xuống vị trí thác nước.
Nằm trên dòng Ia Mơr vốn chảy từ phòng xã Ia Băng về, điểm đầu của Jrai Bui sát với ranh giới của thôn 4 (xã Ia Tôr, huyện Chư Prông). Thác này chỉ cao độ vài ba mét nhưng dòng chảy khá mạnh. Khi đổ tràn lên đầu những hòn đá nhấp nhô, bọt nước tung trắng xóa khá đẹp. Một điểm nổi bật khác ở Jrai Bui là nó sở hữu một vách đá cổ nhỏ, xinh xắn bên phía tay phải của dòng chảy, nhìn từ chân thác lên.
Người dân làng Thung gọi dòng thác này là Jrai Bui, tức thác Heo. Ảnh: Nguyễn Quang Tuệ
Cách Jrai Bui khoảng 300 m về phía hạ nguồn, Jrai Glong là niềm tự hào của dân làng Thung. Đúng như tên thường gọi, thác Cao buông từ trên xuống một dòng nước khoảng 5-6 m, tạo ra những âm thanh lớn, hoàn toàn có thể nghe thấy từ xa. Cạnh Jrai Bui có một cây cổ thụ tỏa bóng mát và tương đối nhiều phiến đá phẳng hoàn toàn có thể dùng làm bàn hoặc nơi ngồi tự sướng. Hoang sơ như vốn có, dòng thác này được dân làng rất yêu thích. Mùa nắng, thi thoảng trong những dịp nông nhàn hoặc lễ lạt, một số trong những thanh niên Jrai chọn nơi này để tắm hoặc tổ chức triển khai liên hoan nhẹ trên những phiến đá, bụi cây. Nếu đến tìm hiểu nơi này, đôi lúc khác nước ngoài sẽ thấy dưới chân thác một vài người đàn ông ngồi câu cá. Điểm cộng đồng của 2 dòng thác này là chúng được cây xanh phủ lấy và có nước chảy ầm ào xung quanh năm. Này cũng là nguồn nước tưới chính khái niệm các rẫy coffe của dân làng.
Đổ xuống từ độ cao 5-6 m, Jrai Glong (thác Cao) là niềm tự hào của làng Thung. Ảnh: Nguyễn Quang Tuệ
Gặp công ty chúng tôi tại bến nước làng Thung, chị Rơmah Males nói: Lúc còn trẻ, mình thường đến vui chơi ở cả 2 thác nước ấy. Nhà mình có rẫy coffe gần Jrai Glong, những lúc đi làm việc, nghe tiếng thác kêu ầm ầm biết là nước nhiều thì thích lắm. Mùa khô, khi tiếng nước chảy giảm xuống, ai cũng trông đợi nước về.
Ông Rahlan Jit-Quản trị Hội Người cao tuổi xã Ia Kly-cho hay: Hai thác này còn có từ lúc nào thì không rõ nhưng ai cũng thích. Dân làng từ bao đời nay vẫn thường ra đây tắm giặt, câu cá.
Trong phạm vi dân cư, 2 thác nước của làng Thung là những cảnh quan rất hiếm còn sót lại. Mong rằng Jrai Glong và Jrai Bui sẽ còn mãi với thời hạn như niềm tự hào của những người dân Jrai ở vùng đất này về các di tích tự nhiên ban tặng.
Nguyễn Quang Tuệ